Genel eğitim ve öğretimde dikkat edilmesi gereken noktalar olduğu gibi manevi eğitimde de dikkat edilecek hususlar vardır. Şimdi bunları madde madde değerlendirelim.
⦁ Yavaş yavaş çocuğun hayatına yansıtarak öğretme
Çocuk eğitimi bir süreçtir. Çocuğa kazandırılmak istenen değerin yaşantısına yerleşmesi zamanla gerçekleşecektir. Aileyle iletişim halinde kolaydan zora doğru gidilmelidir.
⦁ Sevgi merkezli eğitim
Özellikle manevi eğitim verirken dinimizin sevgi dini olduğunu çocuklara yansıtmamız gerekiyor. Çocuk eğitimciyi sevdiği kadar İslam’ı sevecektir. Eğitimcinin çocukla İslam arasında bir bağ bir köprü görevi olduğunu unutmaması gerekir. Eğitimciyle bağı ne kadar kuvvetli olursa dini bağıda o derece güçlü olacaktır. Bu bilinçle hareket edilmesi gerekmektedir.
Bu sayede ileriki yaşantısında öğrendiklerini unutsa bile Allah sevgisi baki kalacaktır.
⦁ Seviyeye göre eğitim
Öncelikle şunu düşünerek hareket etmeliyiz; her çocuk günahsız bir şekilde İslam fıtratı üzere mana aleminde yüksek makamda doğar. Biz buluğ çağından sonra kendimizi günahlarla bu makamdan düşürürüz. Yani şu bilinmelidir ki; çocuğa eğitim verirken çocuğun seviyesine çıkmamız lazım.
Eğitimde çocuğun gelişim özellikleri, psikolojik durumu ve ailevi özelliklerine göre eğitim verilmelidir. 3 yaşında bir çocuğun öğrenme durumuyla 5 yaşındaki çocuğun öğrenmesinde farklılıklar vardır.
Çocuklar konuşmaya başladıktan sonra soru sorma dönemine girerler. Bu sorular yaş ve gelişimlerine göre cevap vermek çok önemlidir.
Mesela “Allah şuan ne yapıyor?” diye soran bir çocuğa o an için bir cevap bulamadıysak “sence ne yapıyordur?” “sen olsan ne yapardın?” Gibi sorularla ilgisi dağıtılabileceği gibi “bu konuyu araştırıp cevap vereceğim” de denilebilir. Unutmamamız gereken çocuklara verdiğimiz sözleri tutmamız gerektiği, böyle bir cevap verdikten sonra mutlaka araştırıp cevap vermemiz gerektiğidir.
⦁ Mükafat ceza dengesi
Kuranda bizlere iyilik yapanlar için cennet, kötüler içinde cehennem bildirilmiştir. Peygamberimiz de sahabeden güzel şeyler yapanları överek mükafatlandırmıştır. Burada anlayacağımız gibi İslam’da mükafat vardır. Bunu kullanabiliriz.
Çocuklarımıza hedefler belirleyerek bu hedeflere ulaşılması sonucu maddi ve manevi hediyeler sunabiliriz.
Maddi mükafat olarak: ellerine renkli kalemlerle yıldız, gülen yüz yapma, etiket yapıştırma, kuru yemiş ve kuru meyve verme şeklinde olabilir.
Manevi mükafat olarak; tebrik etmek, sevgi göstermek, başardığını belli etmek, ilgi göstermek şeklinde olabilir.
Her insanda beğenilme övülme isteği vardır. Bu çocukları da mutlu ederek dersi sevmelerini ve motive olmalarını sağlayacaktır.
Mükafatlar maddi olsun manevi olsun esas olanın yeni şeyler öğrenmek olduğu unutturulmamalıdır.
⦁ Disiplin
Çocuklara disiplin kazandırmanın en etkili yolu örnek olmaktır. “yalan söyleme” demek yerine her zaman doğruyu göstererek doğru bir insan olmak daha etkili olacaktır.
Çocuklara disiplin kazandırmak için disiplinin temel ilkelerini yerine getirmek gerekmektedir.
*kararlılık: anne, baba ve eğitimci kurallarının ve kararlarının arkasında durmalı, tamamen kısıtlama değil sınırlandırma getirmelidir. Mesela; sınıfta koşamayız ama oyun salonunda koşabiliriz gibi…
*pekiştirme: kararlar uygulanmalı ve tekrarlanmalıdır. Yemekten önce ve sonra el yıkamak gibi…
*duygusal davranmaması: kendi sıkıntılarını ve duygusal durumuna göre kural koymamalı.
⦁ Samimiyet
Eğitimcinin yaklaşımı sevgi dolu ve içten olmalıdır. Çocuğun sorularına geçiştirmeli cevap vermemeli, samimi olunmalıdır. Aksi takdirde çocuk eğitimciden ve dersten uzaklaşabilir.
⦁ Zamanlama, bütünlük
Konularımızın uzunluğuna, zamanına ve konu bütünlüğüne dikkat etmeliyiz.
Mesela sevgi değerini veriyorsak peygamberimizin de çocukları çok sevdiği ile ilgili hikayeler, etkinlikler yapılmalıdır. Esma’ül Hüsna’dan “el-Vedüd” ismi işlenmeli Allah’ımızın bizleri çok sevdiği türlü nimetler verdiği anlatılmalıdır.
Saygı değerinde namaza kurana saygı anlatılmalıdır.
⦁ Örnek olma
Eğitimci veya anne ve baba değerleri kendi yaşamazsa çocuklara da yansıtamaz. Çocukların bu değerleri canlı örneklerle görüp hayata geçirebilmeleri için bizimde hayatımızda yaşamamız gereklidir.
⦁ Ön hazırlık
Öğreteceğimiz konuları aylık, haftalık, günlük olarak planlamalı ve mutlaka materyal hazırlayarak öğretmeye başlamalıyız.